E-KİTAP PROJESİ®

~ TÜRKİYE'NİN e-KİTAP PROJESİ ~

POPÜLER KİTAPLAR

Diğer Arama Sonuçları...

Generic selectors
Başlıkla Eşleşenler
Başlıklarda Ara
İçeriklerde Ara
Post Type Selectors
Filter by Categories
Bilimsel Makaleler – Murat Ukray
Bir Kitap, 10 Ağaç!
E-KİTAP HAKKINDA
e-KİTAP OKUMA KILAVUZU
e-Kitap Projesi (Yeni Gelişmeler & İleri Teknolojiler - Editoryal)
e-KİTAP SATIN ALMA KILAVUZU
e-Kitap Teknolojileri & Haberleri
e-Kitap Yayınlamak?
En İyi e-Kitap Siteleri
GÜNCEL & GLOBAL HABERLER
HOBİ KÖŞESİ
İndirilecek Belgeler
Kitabımı Yayınlatmaya Başlamadan Önce Neler Yapmalıyım?
Kitabımı Yayınlattıktan Sonra Sahip Olacağım Haklar Nelerdir?
Kitabımın Ebatlarını, İç sayfa ve Kapak tasarımını Nasıl Belirlemeliyim?
Kitabımın Fiyatını Nasıl Belirlemeliyim?
Kitabımın Yayın Sürecinde Karşılaşabileceğim Yasal Prosedürler Nelerdir?
KİTAP & YAYIN DÜNYASINDAN HABERLER
Kitap Ebat ve Fiyatları
Kısaca e-Yayıncılığın Tarihçesi
Online Kitap (Avantajları & Yenilikleri)
Piyano & Gitar Müzik yapma Sayfası
ŞİMDİ YAYINLAMAK İSTİYORUM
YAYINLANMIŞ MAKALELER
Yazarın Telif Hakları
YAZARLARIMIZ

Hakkari Yöresi Etnografik Eserler

Hakkari Yöresi Etnografik Eserler
Ücretsiz (eKitap)
Author:
Genres: Akademik, Sanat, Sosyal Bilimler
Publisher: e-Kitap Projesi
Publication Year: 2023
Format: (eKitap)
Length: Türkçe, 14 x 22 cm, 250 sayfa
ISBN: 9786258196207
Rating:

Etnografik eserler kültürel ve tarihsel niteliğe haiz belge değeri taşır. Zira bu belgeler vasıtasıyla bir toplumun geçmiş dönemleriyle bağlantılı geleneksel inançları, sosyal yaşamı, örf ve adetleri, dini-ahlaki öğretileri, tutum ve davranışlarını ve aynı zamanda bilgi, beceri, tasarım ve yetenekleri; gelişmişlik düzeyi ve ekonomik ilişkileri gibi pek çok husus hakkındaki münasebetlerini anlamak mümkündür.

E-Kitabımı Nasıl Okuyacağım?

E-Kitabımı Nasıl Satın Alacağım?

About the Book
Online-Özeti-Oku

Basılı-olarak-satın-al

D-&-R-Logo İdefix-Logo

ANAHTAR KELİMELER {Keywords}:

Hakkari Yöresi Etnografik Eserler, Doç. Dr. Hasan Buğrul, Hakkari Yöresi Tarihi, Doğu Anadolu Kültürü, Hakkari Tarihi, Türkiye Tarihi

KATEGORİLER:

TARİH  /  SANAT TARİHİ  /  Hakkari Yöresi Etnografisi


 

ÖNSÖZ

Etnografik eserler kültürel ve tarihsel niteliğe haiz belge değeri taşır. Zira bu belgeler vasıtasıyla bir toplumun geçmiş dönemleriyle bağlantılı geleneksel inançları, sosyal yaşamı, örf ve adetleri, dini-ahlaki öğretileri, tutum ve davranışlarını ve aynı zamanda bilgi, beceri, tasarım ve yetenekleri; gelişmişlik düzeyi ve ekonomik ilişkileri gibi pek çok husus hakkındaki münasebetlerini anlamak mümkündür. Hakkâri yöresi etnografik eserleri malzeme ve bezeme çeşitliliği açısından irdelendiğinde, objelerin söz konusu özellikleri taşıdığı; dünyanın pek çok toplumunun ilgisini üzerine çekerek sanatsal odaklı önemini hissettirdiği görülmektedir.   

Bu çalışmada Hakkâri il sınırları dâhilinde 32 yerleşim yerindeki etnografik eserlere yer verildi. Aynı zamanda bir taraftan tespit edilen eserler kayıt altına alırken diğer taraftan her bir eser hakkında teşekkül eden tarihsel öykü belirlemeye çalışıldı. Zira eserlerin toplumun kültürel hayatına girmesi, belli bir anlam ve önem kazanması tarihsel bir seyir ve süreçte gerçekleşir. Eserin zaman içerisinde sahip olduğu gerçek işlevinin yanında sanatkârın buna hangi duygu ve düşünceler yüklediği de araştırıldı. Her biri büyük bir emek harcanarak ve sabırla üretildiği anlaşılan sanat eserlerindeki hayranlık uyandıran görselliği, bunu oluşturan süslemeleri ve motifleri sanat tarihi disiplini açısından değerlendirmeye çalışıldı. Bu açıdan, büyük bir emek ve sabırla üretilen sanat eserlerindeki muhteşem görselliğin yanı sıra üzerlerine işlenen bezeme ve motifleri sanat tarihi disiplini açısından ele alınarak bu kültürel mirasın gelecek kuşaklara taşınmasına katkı sağlanması hedeflendi.

Hakkâri’nin etnografik eserleriyle ilgili yürütülen bu çalışma, Hakkâri il ve bağlı ilçe, belde / köy gibi yerleşim yeri esaslı bir saha çalışmasına dayanır. Bu araştırma ayrıca dört etnografik eser koleksiyonunu kapsamaktadır.  Araştırma esnasında incelemek üzere tespit edilen her bir eser için bir envanter fişi yanı sıra eserlerin genelini kapsayan bir de fotoğraf albümü oluşturuldu. Başlatılan saha çalışması esnasında materyal taramak için gidilen yerleşim birimlerinin mülki amirleri ve yerel yöneticileri ziyaret edilmek suretiyle konu hakkında görüşlerine müracaat edilerek destekleri alındı. Kasaba, köy ve mezralarda mukim yöre halkının çalışma ile bağlantılı ilgi ve takdirleri toplandı. Araştırma, tarama ve inceleme sürecinde ihtiyaç duyulan yardımı esirgemeyen ancak sonradan vefat ettiği öğrenilen sanatkârları rahmetle ve şükranla anıyoruz.

Uzun bir zamana yayılan çalışma neticesinde açığa çıkarılan kitap çalışması konu ile ilgili akademik çevrelere, araştırmacılara ve ilgi duyan okuyuculara beklentilerine cevap verecek bir kaynak olması temenni edildi.  

 

İÇİNDEKİLER

 

ÖNSÖZ

1.    GİRİŞ

2.    ARAŞTIRMA VE KAYNAKLARI

3.    GEREÇ VE YÖNTEMLER

  1. 3.1 Gereç
  2. 3.2 Yöntem

4.    KONUNUN NİTELİĞİ VE ÖNEMİ

5.    ARAŞTIRMAYA KONU MEKÂNLAR

  1. 5.1 Durankaya (Silehya) Beldesi, Hakkâri
  2. 5.2 Geçitli (Peyanıs) Köyü, Hakkâri
  3. 5.3 Kamışlı (Elkik) Köyü, Hakkâri
  4. 5.4 Çanaklı (Baz) Köyü, Hakkâri
  5. 5.5 Boybeyi (Asingiran) Köyü, Hakkâri
  6. 5.6 Bağışlı (Şivelan) Köyü, Hakkâri
  7. 5.7 Demirtaş (Evranıs) Köyü, Hakkâri
  8. 5.8 Yağmurlu (Hisane) Mezrası, Hakkâri
  9. 5.9 Oluklu (Eremyan) Mezrası, Hakkâri
  10. 5.10..Akçalı (Gezne) Köyü, Hakkâri
  11. 5.11..Yeniyol (Bereman) Mezrası, Hakkâri
  12. 5.12..Doğanyurt (Piran) Köyü, Hakkâri
  13. 5.13..Çavuşlu (Erdanis) Mezrası, Hakkâri
  14. 5.14..Geçimli (Dêra Marsava) Köyü, Hakkâri
  15. 5.15..Çığlı (Aşut) Köyü, Çukurca İlçesi
  16. 5.16..Gündeş (Geyman) Köyü, Çukurca İlçesi
  17. 5.17..Narlı (Biyadir) Köyü, Çukurca İlçesi
  18. 5.18..Üzümlü (Deştan) Köyü, Çukurca İlçesi
  19. 5.19..Dilekli (Suke) Köyü, Yüksekova İlçesi
  20. 5.20..Büyükçiftlik (Hıravat) Beldesi, Yüksekova İlçesi
  21. 5.21..Kurucak (Kaniğeci) Mezrası, Yüksekova İlçesi
  22. 5.22..Yeşiltaş (Şitazın) Köyü, Yüksekova İlçesi
  23. 5.23..Armutdüzü (Metolanıs) Köyü, Yüksekova İlçesi
  24. 5.24..Altınsu (Şapatan) Köyü, Şemdinli İlçesi
  25. 5.25..Korgan (Gülank) Köyü, Şemdinli İlçesi
  26. 5.26..Bağlar (Nehri) Köyü, Şemdinli İlçesi
  27. 5.27..Derayanı (Gülkan) Mezrası, Şemdinli İlçesi

6.    HAKKÂRİ YÖRESİNDE GİYİM KUŞAM

  1. 6.1 Erkek Giysisi

6.1.1    Şel û şepik

6.1.2    Şel û kurtik

6.1.3    Bergûz

6.1.4   Tirgal

6.1.5    Kuşak (Şûtik)

6.1.6    Cepken (Kerik)

6.1.7     Baş Giysileri

6.1.8     Kepenek / Kepene

  1. 6.2 Kadın Giysisi

6.2.1     Kiras-Fîstan

6.2.2     Kuşak ve Kemer

6.2.3     Yelek / Kutik

6.2.4     Başörtüsü

6.2.5     Yen (Zendik) ve İş Önlüğü (Bervang/ Bervanik)

7.      ÖRGÜ İŞLERİ: YÜN ELDİVEN VE YÜN ÇORAPLAR

  1. 7.1 Yün Eldiven / Destikê bi rîs
  2. 7.2 Yün Çorap / Gorê bi rîs

7.2.1     Konçsuz Yün Çoraplar (Goreyên Bêbask / Bêsaq

7.2.2     Kısa Konçlu (Goreyên Bask Kurt / Saq Kurt) Erkek Yün Çorabı

7.2.3     Uzun Konçlu (Goreyên Bask Dirêj  / Saq Dirêj) Yün Çoraplar

7.2.4     Diz Üstü Yün Çoraplar / Sak,  Goreyên Sak

7.2.5     Dizlik / Tozluk (Sak)

7.2.6     Damat Çorabı / Goreyên Zavan

7.2.7     Gelin Çorabı / Goreyên bûkan

7.2.8     Namaz Çorabı / Gorê nimêjê / nivêjê

7.2.9     Namaz Bilekliliği / Zendikê nimêjê / nivêjê

7.2.10   Bezemeye Göre Hakkâri Yöresi Yün Çorapları

8.     AYAKKABI / PELÂV, şekal, sol

  1. 8.1 Reşik
  2. 8.2 Lastik / Şekal
  3. 8.3 Çarık (Kalik)

9.     DOKUMA / Raçandin, tevn

  1. 9.1 Halı / Mehfûr
  2. 9.2 Kilim / Ber, Berik
  3. 9.3 Mêzer / Mêzerk
  4. 9.4 Seccade / Secade , Nimêj dank, Cînivêj
  5. 9.5 Çanta

9.5.1        Çoban Çantası / Cantê Şivanî

9.5.2     Tuz Çantası / Xwêdank

9.5.3     Tohum Çantası / Cante Tovê

9.5.4     Alet Çantası / Cantê Amûreta

  1. 9.6 Heybe / Xurcik
  2. 9.7 Parzûn
  3. 9.8 Çuval / Cihal
  4. 9.9 Têr ve Têrik
  5. 9.10..Yastık / Balgeh
  6. 9.11..Çadır / Kon, Xîvet, Reşmal
  7. 9.12..Kolan Dokuma / Navteng, Berteng,  Teng

10.    KANAVİÇE  / Qenewîç

11.     AHŞAP ESERLER / KARÊ DARÎN

  1. 11.1..Tarımda Kullanılan Ahşap Araçlar

11.1.1   Kızak / Paxêl, Kişre, Kole

11.1.2   Ot Bağlarını Kaldırmada Kullanılan Ahşap Çatal (Çemik / Çelome)

11.1.3   Kukar /Heçik

11.1.4   Kuzuların Beslenmesinde Kullanılan Ahşap Alet (Kitre)

11.1.5   Karasaban / Cot, Hevcar, Halet

11.1.6   Boyunduruk / Nîr

11.1.7   Tapan / Malî, Malû

11.1.8   Kültivatör / Mangêr

11.1.9   Düven, Döven / Cencere, Cincar

11.1.10 Kalbur / Serad / Bêjing ve Elek / Moxil

  1. 11.2..Sosyal Yaşamda Kullanılan Ahşap Eserler

11.2.1   Kar Ayakkabısı (Leken, Hedik / Liyan, Leyan, Lihan, Berkulk)

11.2.2   Kar Küreği / Bêrik, Bêra Berfê, Berfmalk

11.2.3   Kar Küreme Küreği / Bêrfik

11.2.4   Baston / Gopal

  1. 11.3..Dokuma / Örgü İşlerinde Kullanılan Ahşap Eserler

11.3.1   Yün Tarağı / Şeyê Hirîyê

11.3.2   Teşi

11.3.3   İğ

11.3.4   Çorap Kalıbı / Qalibê Gorê

11.3.5   Kirkit / Hepik

11.3.6   Hallaç / Kûrinç

  1. 11.4..Beşik / Landik, Dergûş, Mendal
  2. 11.5..Mutfak (Metbex) Gereçleri
  3. 11.6..Ağaç Dalı ve Kamış İşi
  4. 11.7..Çit
  5. 11.8..Mobilya  / Navmalî, Mobîlya
  6. 11.9..Pipo ve Ağızlık / Qelûn û Darcixare

12.    TAŞ ESERLER / BERHEMÊN KEVİRÎ

  1. 12.1..Su Değirmeni / Aşê Avê
  2. 12.2..El Değirmeni / Destar
  3. 12.3..Dibek (Cohni)
  4. 12.4..Bıttım Ezme Taşı
  5. 12.5..Loğ Taşı

13.     TOPRAK ESER / GADOŞ, BERHEMÊN AXÊ

  1. 13.1..Küp
  2. 13.2..Testi
  3. 13.3..Çömlek

14.      DERİ ESERLER / BERHEMÊN ÇERMÎ, BERHEMÊN PÎSTÎ

  1. 14.1..Yayık / Meşk
  2. 14.2..Tulumlar / Pist, Heban, Dodanik, Dirok, Meşk

14.2.1   Peynir ve Yağ Saklanmasında Kullanılan Tulumlar (Pist)

14.2.2   Süt ve Su Taşınmasında Kullanılan Tulumlar (Meşk)

14.2.3   Yoğurt Saklanmasında Kullanılan Tulumlar (Dodanik / Dirok)

14.2.4   Tahıl Ürünlerinin Saklanmasında Kullanılan Tulumlar (Heban)

14.2.5   Kapak Olarak

14.2.6   Sofra Olarak

  1. 14.3..Namazlık / Yaygı

15.     METAL ESERLER

  1. 15.1..Demir Aletler

15.1.1   Orak

15.1.2   Tırpan

15.1.3   Kırkma Makası / Cew

15.1.4   Ağaç Kesme Aletleri

15.1.5   Bukağı / Qeyd

15.1.6   At Nalları ve At Tımarında Kullanılan Aletler

15.1.7   Yabani Hayvan Yakalama Kapanları

15.1.8   Dokumada Kullanılan Metal Aletler

  1. 15.2..Bakır Eserler

15.2.1   Semaver

15.2.2   İbrik / Mesîn

15.2.3   Maşrapa

15.2.4   Kazan

15.2.5   Sini / Sênî

15.2.6   Hamur Teknesi / Teşt

15.2.7   Helke / Satil

15.2.8   Tava / Rûnbirêşk

15.2.9   Tepsi / Senî

15.2.10     Şifa Tası

16.    BULGULAR

17.    DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

KAYNAKÇA

EKLER: TERMİNOLOJİK SÖZLÜK

ÖNEMLİ NOTBu sitede yayınlanan tüm e-kitapların telif hakları e-kitap projesine aittir. İzinsiz kısmen veya tamamen kopyalanması yasaktır..

About the Author
Doç. Dr. Hasan Buğrul

Yazar, Doç. Dr. Hasan BUĞRUL; 1956 yılında Hakkâri iline bağlı Çavuşlu (Erdanis) köyünde doğdu. İlköğrenimini Hakkâri’de, ortaöğrenimini Diyarbakır Maarif Koleji / Anadolu Lisesi’nde tamamladı. 1979 yılında Konya Selçuk Üniversitesi, Eğitim Enstitüsü İngilizce Öğretmenliği bölümünden mezun oldu. Daha sonra aynı alanda Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nde lisansını tamamladı. Mardin, Van, Muğla-Köyceğiz, İzmir ve Ankara’da İngilizce öğretmeni olarak görev yaptı. 4 ay süre ile İngiltere’nin Oxford şehrinde İngilizce öğretim teknikleri üzerine eğitim aldı.

1995 yılında Öğretim Görevlisi olarak Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde göreve başladı. Aynı üniversitede; İngilizce alanında Yüksek Lisans ve Sanat Tarihi alanında doktora yaptı. Bildiri, makale, kitap bölümü ve kitap olmak üzere birçok uluslararası akademik çalışması vardır. Çalışmalarının önemli bir kısmı Hakkâri yöresi etnografik eserleri üzerinedir. Farklı projelerle bağlantılı eğitim aldı ve birçok projede araştırmacı, yürütücü ve danışman olarak görev aldı…

"E-Kitap Projesinde yayınlanan tüm eserlerin telif hakkı saklıdır. Hiçbir şekilde kopya edilemez veya yasa dışı yollarla çoğaltılamaz. Yayınlanan Tüm Elektronik & Basılı kitap, materyal ve eserlerin, indirmeler, ve ticari satış hakları ekitap projesine aittir." e-Kitap Yayıncılık & Cheapest Books: " *E-Kitap Yayıncılık ve *Chapest Books, E-Kitap Projesi'nin yan kuruluşudur.."