Ahmet Vefik Paşa (d. 3 Temmuz 1823, İstanbul – ö. 2 Nisan 1891, İstanbul). Osmanlı devlet adamı, diplomatı, çevirmen ve oyun yazarı.
Türkçülük hareketinin öncülerinden. İki defa Maarif Nazırlığı (Eğitim Bakanı) yaptı; ilk Osmanlı Meclis-i Mebusan’ında İstanbul vekili olarak yer aldı ve başkanlığı üstlendi; 4 Şubat 1878 – 18 Nisan 1878 ve 1 Aralık 1882 – 3 Aralık 1882 tarihleri arasında iki defa Başvekillik (Sadrazamlık, Başbakanlık) görevine getirildi.
İlk Türkçe sözlüklerden birisi olan “Lehçe-i Osmani”’nin yazarı olan Paşa, devlet adamlığının yanı sıra 16 dil bilen bir bilimadamıdır. Bursa valiliği sırasında bu kentte bir tiyatro yaptırmakla ün kazanmıştır.
Eserleri:
Müntehabât-ı Durub-ı Emsal (Atasözleri) (1852): Türkçe atasözlerini toplayan eseri.
Hikmet-i Tarih (1863) (Tarih Felsefesi)
Fezleke-i Tarih-i Osmani (1869) (Kısa Osmanlı Tarihi)
Secere-i Türkî(1864) :Doğu Türkçesinden çevrilmiştir.
Lehçe-i Osmanî :İlk Türkçe sözlüklerden birisidir.
Çevirileri ve Moliere Uyarlamaları: Vefik Paşa, Moliere’in 16 eserini uyarladı, Victor Hugo ve Voltaire’in eserlerini tercüme etti.
Zoraki Tabib
Ahmet Vefik Paşanın Zoraki Tabip adıyla Türk hayatına uyguladığı Le Médecin malgré Lui komedisini Molière 1666`da yazmıştır. Bu komedinin konusu, Ortaçağın çok yayılmış bir fabliyosundan alınmıştır. Köylü Hekim adını taşıyan bu fabliyoda, kocasından yediği dayakların öcünü almak isteyen bir kadının, adamı gayet usta bir hekim diyerek etrafa yayması üzerine hastaların hücumuna uğratması ve adamın çok sıkışık bir duruma düşmesi ve gene kadının öğrettiği bir oyunla bu sıkışık halden kurtulmasıdır: Kadınlar hamamında kibar bir ailenin mücevherlerini bir tarafa saklayan fakir bir kadının, bu çalınma işinde yardım eder diye kocasının adını usta bir bakıcı olarak haber verip adamı meşhur etmesi ve bu meşhur bakıcıya hükümdar hazine dairesinde yapılan bir hırsızlığın tahkik işinin hükümdar tarafından verilmesi üzerine çok sıkışık bir duruma düşmesi ve gene kadının yol göstermesiyle bu işten kurtulmasını anlatan masal istanbul`da söylenip durmaktadır. (Kitabın Girişinden)
